۶ مورد از نکات مهم برای حفظ باتری گوشی و گجت ها

یکی از ابزارهای پرکاربردی که قابلیت های فراوانی نیز دارند گوشی های هوشمند هستند. باتری های این دستگاه الکتریکی مانند قلب تپنده ای در لپ تاپ ها، تبلت ها و حتی ساعت های هوشمند قرار دارند. در ادامه به 6 مورد از نکات مهم در حفظ این باتری ها می پردازیم.

برای مراقبت از این نوع باتری ها بهتر است ابتدا با نوع باتری آنها آشنا باشیم، در این نوع گجت ها دو نوع باتری وجود دارد، باتری نیکل-متال هیدرید و باتری‌های لیتیوم-یونی. در شارژباتری های نیکل-متال هیدرید ابتدا باید باتری را به طور کامل شارژ کرده و بعد از استفاده از ان به طور کامل، ان را دوباره به شارژر متصل کنیم.

در نوع جدید این باتری ها یعنی باتری‌ لیتیوم-یونی، برای کاربر لزومی ندارد تا باتری کاملا خالی شود و بعد از تخلیه دوباره به شارژ متصل کنند؛ بلکه نباید اجازه دهند حتی باتری کاملا تخلیه شود چرا که باعث خرابی باتری می شود. دلیل شاخص دیگری که باتری های نسل جدید دارا هستند عدم تخلیه ی شارژ باتری بعد از استفاده نکردن آن برای مدتی طولانی است.

نحوه ی شارژ این باتری ها و فرایندهایی که در آن روی می دهند، بسیار پیچیده است، هر باتری دو الکترود جدا ازهم به عنوان آند و کاتد دارد و فاصله ی بین این دو قطب را الکتروتیت ها اشباع می کنند. بعد از اتصال باتری به شارژ، واکنش شیمیایی در آند رخ می دهد که باعث تولید الکترون می شود. با شروع حرکت الکترون ها به سمت کاتد، الکترولیت ها از حرکت این الکترون ها ممانعت می کنند ودر نتیجه الکترون ها از مسیر مدار به سمت آن حرکت می‌کنند. بعد از قرار گرفتن الکترون ها در مدار، مقداری از نیروی خود را به ابزار مورد استفاده می دهند و بعد از ترک الکترون ها از مدار، باعث تولید یون های مثبت لیتیوم می شوند و با حرکت این یون ها از آند در جهت کاتد، باتری در نهایت به طور کامل تخلیه می شود و با انجام عکس این عمل، باتریتان دوباره شارژ می شود.

ظرفیت آند یا کاتد در جذب یون های لیتیوم، عاملی است که دوام باتری را مشخص می کند. اما این ظرفیت با گذر زمان و افت بازده باتری کاهش می‌یابد و باعث کاهش دوام باتری نیز می‌شود.

این باتری ها در دو مرحله ی جریان ثابت و عملکرد ساده  کار می کنند. در هنگام شارژ ابزار مورد استفاده تان، وقتی که جریان به حالت نسبتا ثابت تبدیل می شود الکترون ها از آند به کاتد باز می گردند و اگر جریان ورودی زیاد باشد گجتتان زودتر شارژ می شود. شواهد نشان می دهند که فناوری های جدید FAST CHARGE از این نوع تکنولوژی بهره می برند.

مرحله ی دوم از زمانی شروع می شود که شارژ باتری به 70 درصد می رسد، این دقیقا زمانی است که اختلاف ولتاژ ایجاد شده است و باتری سعی می کند تا این اختلاف جریان را بین باتری و شارژر ثابت کند. با ثابت کردن این جریان شدت جریان کاهش و در نتیجه سرعت شارژ نیز کاهش می یابد تا اینکه جریان ورودی به حداقل می رسد. در واقع اینجاست که جریان ورودی به باتری در حدی است که ان را در 100 درصد شارژ نگه می دارد و از آن کم تر یا بیش تر نشود تا بدین وسیله به باتری صدمه ای وارد نکند.

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است آیا بعد از اینکه باتری به طور کامل شارژ می شود، اتصال شارژر به باتری مضر است؟ بر طبق گفته های یکی از متخصصان سایت ifixit :
این نوع باتری ها یعنی لیتیوم-یونی دارای سیستم IC است که مدیریت انرژی را بر عهده دارند و به باتری اجازه ی شارژ اضافه را نمی دهد و فقط به اندازه ای که باتری شارژ صددرصدی خود را حفظ کند؛ جریان اندکی را وارد می کند.

به عنوان مثال شاهدی بر این ادعا گرم شدن لپ تاپ در هنگام شارژ و سرد شدن آن بعد از کامل شدن شارژ است، بنابراین دمای سیستم نشانگر توقف شارژ باتری یا شارژ آن است و با رسیدن به 100 درصد شارژ، شارژ باتری متوقف می شود و جریان ورودی به حداقل می رسد.

باتری ها عمر مشخصی دارند و بعد از مدتی کیفیت اولیه نگه داری شارژ خود را از دست می دهند. بنابر آزمایشات انجام شده، عمر باتری های لیتیوم-یونی بین 500 تا 1500 دفعات شارژ است. تجربه ثابت کرده است که مقدار درصدی که در هر چرخه باتری شارژ می شود از اهمیت فراوانی برخوردار است و اگر باتری کاملا خالی شود و به طور کامل شارژ شود پس از 300 تا 500 چرخه شارژ، سه چهارم ظرفیت خود را از دست می دهد.

و در سمت دیگر آزمایشات نشان داده است که اگر قبل از اینکه باتری به 75 درصد برسد و گجتتان را به شارژر متصل کنید، حتی بعد از 2500 چرخه شارژ، تنها کاهش ظرفیت محسوسی در آن خواهید داشت. نکته دیگر در حفظ ظرفیت باتری؛ حفظ دمای ان به حالت ملایم است. اگر باتری بعد از یک سال در معرض دمای ۳۸ درجه‌ی سانتی‌گراد قرار بگیرد، تقریبا نیمی از ظرفیت اولیه ی خود را از دست می دهد.

نکته ی دیگری که قابل تامل است متصل بودن شارژر بعد از شارژ کامل نیست بلکه تخلیه باتری به کرات است که صدمات جبران ناپذیری به باتری وارد می کند و باعث ناپایداری ان می شود و این ناپایداری در بعضی مواقع منجر به انفجار آن می شود. با این حال برای جلوگیری از انفجار، مدار پیشگیرانه ای تعبیه شده است که باتری را کامل و برای همیشه از بین می برد تا خطر انفجار به صفر برسد.

نکاتی در حفظ و مراقبت از باتری
تا اینجا اطلاعات کافی در مورد نحوه کار باتری ارائه شد، الان نوبت به چگونگی مراقبت از باتریتان است.

1. باتری خود را در شب و در هنگام خواب شارژ کنید
چون که باتری از نوع باتری های هوشمند است، دیگر نگرانی از بابت مدت زمان اتصال باتری یا خرابی ان بعد از شارژ کامل  نداشته باشید. چرا که اجازه ی بیش از حد باتری را نخواهد داد.

2. در وقت های ازادتان باتری را به شارژ متصل کنید تا کمی شارژ شود
در واقع از انجایی که این باتری ها بعد از تخلیه کامل صدمه می بینند، هر موقع که به شارژر دسترسی داشتید مقداری از باتری را شارژ کنید.

3. باتری لپ تاپ شما قابلیت اتصال به شارژ همیشگی را دارد
همه ی نکاتی که تا به حال به انها پرداخته ایم در مورد باتری لپ تاپ نیز صدق می کند. شواهد نمایانگر ان است که با رسیدن شارژ باتری به مقداری معین، به طور کامل از مدار خارج می شود و خطر هر گونه خطری را به صفر می رساند.

4. اگر برای شما این امکان وجود دارد که باتری را در هنگام شارژ جدا کنید، این کار را حتما انجام دهید
گفته شده است که خطرناک ترین عاملی که به باتری صدمه وارد می کند گرمای بیش از حد ان است، اگرچه با جدا کردن باتری؛ لپ تاپ تان نیز خاموش می شود ولی برای حفظ باتری خیلی اهمیت دارد. در صورت گرمای بیش ازحد در دستگاهتان، از سیستم تهویه مناسب مانند کول پد استفاده کنید.

5. نگه داری باتری در مکانی خنک
توصیه می شود که در روزهای گرم سال و یا زمان های که دمای لپ تاپ تان خیلی بالا می رود از شارژرهای بی‌سیم کم‌تر استفاده کنید چرا که باعث تولید گرمای زیادی می شوند و از شارژرهایی که ولتاژ آن با سیستم تان هم خوانی ندارند استفاده نکنید.

6. باتری های قابل تعویض مزیت های فراوانی دارند
اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که به خرابی باتری یتان اهمیت می دهید، بنابراین توصیه می شود از باتری های قابل تعویض استفاده کنید زیرا که امکان تعویض باتری را در صورت خرابی آن می دهد و دوم اینکه روشی سریع تر از تعویض باتری برای شارژ مجدد وجود ندارد.

تجربه نشان داده است که بعد از اتصال باتری تا 500 بار به شارژر، آسیب محسوسی به ظرفیت باتری وارد می شود. بدین معنی است که اگر حداقل در روز تنها یک بار باتری تان را به شارژ متصل کنید تا دو سال برای شما به خوبی کار خواهد کرد.