طول عمر درایو های SSD چقدر است؟

درایوهای اس اس دی (SSD)، حافظه های پرسرعت و ایده آلی برای ذخیره سازی اطلاعات هستند؛ اما جدای از قیمت بالا آن نسبت با هاردیسک های معمولی، طول عمر آن ها نیز یکی از دغدغه های کاربران است. از وقتیکه حافظه های فلش با ظرفیت بالا به عنوان جایگزینی برای هارددیسک های معمولی به بازار عرضه شد، نگرانی در مورد طول عمر آن شدت گرفت. کاربران ذهنیت خوبی درباره هارددیسک ها داشتند اما درایو های اس اس دی هنوز اعتماد پذیری خود را ثابت نکرده بودند. نکته جالب در مورد این هاردهای اس اس دی اینست که حداقل در مقایسه با هارد دیسک در نرخ خطا و نگهداری اطلاعات با دوام تر هستند. اما متأسفانه هاردهای اس اس دی در کنار نرخ ذخیره و فراخوانی بالای اطلاعات، در برابر گذر زمان آسیب پذیر است.

البته فکر نکنید خطر از دست دادن اطلاعات در این درایوها بیشتر از هارددیسک است. اصلا اینطور نیست اما همواره باید جانب احتیاط را در نظر گرفت و از اطلاعات ضروری خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.

قبل از مراجعه به نتایج تست های انجام شده، به معرفی اصطلاحات رایج در درایوهای اس اس دی می پردازیم.

MLC و SLC
حافظه های فلش چندمرحله ای (MLC) که در درایو های ارزان قیمت استفاده می شوند، ضمن داشتن قیمت کمتری، سرعت کمتری نیز دارند. اما حافظه های تک مرحله ای (SLC) مورد استفاده در انواع حافظه های تجاری، از سرعت بالاتری برخوردار هستند.

Memory Block
مموری بلاک یا همان بلوک حافظه، تقسیم بندی های فیزیکی روی حافظه فلش است. در بلوک خراب دسترسی به اطلاعات غیر ممکن یا بسیار کند است و احتمال بروز خطا افزایش می یابد.

TBW
مخفف عبارت Terabytes Written. بیانگر مجموع داده های نوشته شده روی حافظه بر حسب ترابایت است.

معیار رایج بین تولیدکنندگان اس اس دی جهت معرفی عمر تولیداتشان، سه چیز است: میانگین طول عمر، حجم کل اطلاعات ذخیره شده و نرخ اطلاعات ذخیره شده در طول زمانی مشخص مثلا یک روز.

واضح است که از هر معیاری که استفاده شود، نتایج متفاوتی کسب خواهد شد. اما در نهایت این سه معیار متفاوت باید عددی را به عنوان خروجی ارائه دهد که بتوان بعنوان استانداردی جهت تشخیص اینکه که دقیقا چه زمانی درایو اس اس دی خراب یا غیر قابل اعتماد می شود، استفاده کرد. برای این سؤال فقط می توان زمان تقریبی ارائه کرد که بعد از آن، استفاده از درایو شما را در معرض خطر از دست دادن اطلاعات قرار می دهد.

اخیرا مطالعات مختلفی برای تخمین دقیق تر عمر اس اس دی ها انجام شده که معروف ترین آن ها تحقیق مشترک گوگل و دانشگاه تورنتو برای تعیین نرخ خرابی درایوها در دیتاسنتر است.
 

 مقایسه اس اس دی با هارددیسک 

این مطالعه با این نتیجه پایان یافت که عمر فیزیکی اس اس دی علاوه بر حجم اطلاعات نوشته شده که معیار اصلی خرابی حساب می شود، در طول عمر آن بسیار تأثیرگذار است. همچنین مشخص شد که درایوهای اس اس دی در دیتاسنترهای گوگل حتی به نسبتی تا چهار برابر کمتر از نوع مغناطیسی یا همان هارددیسک  تعویض می شوند. اما این تنها یک طرف ماجراست. در این مطالعه مشاهد شد که در طول بازه ۴ ساله، نرخ خطاهای غیر قابل اصلاح در فراخوانی اطلاعات در این درایوها بسیار بیشتر از هارددیسک  است. نتیجه اینکه در فشار کاری بالا و شرایط فراخوانی سریع اطلاعات، اس اس دی ها بیشتر از هارددیسک دوام می آورند؛ اما بیشتر محتمل به بروز خطا هستند. در اس اس دی های قدیمی این احتمال بیشتر است.

شش برند مطرح اس اس دی مورد آزمایش قرار گرفتند. در بین آنها فقط کینگ استون، سامسونگ و سری های رده بالای کورسیر توانستند تا بالای 1000 ترابایت حجم نوشتن اطلاعات سالم بمانند. درایوهای دیگر در حجم 700 تا 900 ترابایت دچار خرابی شدند. درایوهای خراب شده اینتل و سامسونگ از چیپ های ارزانقیمت MLC استفاده کرده بودند درحالیکه درایو کینگ استون با همان چیپ سالم مانده بود.

نتیجه اینکه در حافظه های با ظرفیت 250 گیگابایت، طول عمر حدود 1000 ترابایت تخمین زده می شود. اما حتی اگر از چیپ های SLC هم استفاده شده باشد، پشتیبان گیری از اطلاعات خود در محدوده این کارکرد را فراموش نکنید.

به دلیل داشتن فضای ذخیره سازی بیشتر، عمر بیشتری برای درایوهای با حجم بیشتر پیش بینی می شود. به عنوان مثال اگر اس اس دی سامسونگ 840 با چیپ MLC و ظرفیت 250 گیگابایت در حجم استفاده 900 ترابایت دچار خرابی شود، انتظار طول عمر 3600 ترابایتی برای همین درایو با حجم یک ترابایت غیرمنطقی نیست.

تحقیقات شرکت فیسبوک در ارتباط با طول عمر اس اس دی ها در دیتاسنترهای این شرکت
مطالعات شرکت فیسبوک بیشتر به شرایط کاری دیتاسنترهای خودشان متمرکز بود. آنها با قاطعیت به این نتیجه رسیدند که دمای کاری بالا عمر درایوها را کاهش می دهد. این مطالعات نشان داد که اگر اس اس دی پس از کشف اولین خطای غیر قابل چشم پوشی، قابل استفاده باشد، احتمالا بسیار بیشتر عمر خواهد کرد که با نتایج گوگل در تضاد است. فیسبوک دریافت که نرخ بالای نوشتن و فراخوانی اطلاعات به شدت عمر درایو را کاهش میدهد. البته میزان کاهش عمر درایو مشخص نیست. نتیجه اینکه اس اس دی ها پس از بروز اولین خطا، بسیار بیشتر از عمر میانگین معرفی شده کار خواهند کرد.
 

 با این همه اوصاف، اصلا نگران نباشید 

با در نظر گرفتن همه نتایج بالا، این نگرانی وجود دارد که این درایوها نهایت یکی دو سال قابل استفاده خواهند بود؛ اما توجه داشته باشید که همه تحقیقات بالا در شرایط کاری دیتاسنترها به دست آمده اند که با استفاده های شخصی بسیار متفاوت است.

در سیستم های شخصی نرخ ذخیره و فراخوانی اطلاعات نسبت به دیتاسنترها کاملا متفاوت است. در این سیستم ها نرخ ذخبره اطلاعات بسیار کمتر و سیستم برای مدت ها بدون استفاده است. رسیدن به عمر میانگین معرفی شده حتی توسط گیمرها و کاربران حرفه ای به مدت ها زمان نیاز دارد؛ بنابراین نگران نباشید. احتمالا قبل از نیاز به تعویض درایو اس اس دی، کامپیوتر شما از رده خارج خواهد شد. با این وجود پشتیبان گیری از اطلاعات مهم را هرگز فراموش نکنید.